رقابت در دنیای کسب و کارهای اینترنتی به شدت بالا رفته و همین موضوع باعث شده مدیران بیزینس‌ها، از هر راهکارهای برای ساختن یک مزیت رقابتی و جلو زدن از بقیه کمک بگیرند.
یکی از همین راهکارها هم قابلیت پرداخت در محل است که تجربه ثابت کرده می‌تواند باعث شود مشتریان کسب و کارتان بیشتر شده و آمار فروش‌تان بالا برود. در این مقاله همراه من باشید تا از سیر تا پیاز این موضوع را برای‌تان توضیح داده و یک راهنمای جامع برای فعال سازی‌اش در اختیارتان بگذارم.
COD یا خدمات پرداخت در محل چیست؟
Cash On Delivery یا COD در زبان فارسی به سرویس پرداخت در محل ترجمه می‌شود. در واقع کسب و کارهای اینترنتی که این قابلیت را داشته باشند، می‌توانند به کاربران و مشتریان‌شان اجازه بدهند که به جای پرداخت آنلاین هزینه محصولات، هزینه را بعد از دریافت محصول درب منزل به مامور پست بدهند.
سیستم پرداخت در محل چطور کار می‌کند؟
به عنوان صاحب یک کسب و کار اینترنتی، اگر قصد دارید این سیستم را راه اندازی کنید، باید به سراغ یک شرکت پستی بروید. شرکت‌های پستی که در ادامه هم به شما معرفی‌شان می‌کنم، با شما قرارداد می‌بندد و این خدمات را در اختیارتان می‌گذارند. به این ترتیب:
بعد از اینکه محصولی در سایت شما توسط مشتری و با گزینه پرداخت در محل ثبت شد، مامور شرکت پستی در یک ساعت مشخص یا بعد از گذشت مدت‌مان مشخصی از خرید، به محل شما مراجعه می‌کند.
سپس این محصول به شرکت پستی ارسال شده، در صورتی که شما بخواهید محصول توسط شرکت بسته‌بندی شده و در غیر اینصورت هم با بسته‌بندی خودتان برای مشتری ارسال می‌شود.
در زمان تحویل هم مشتری هزینه محصول را به مامور شرکت پستی پرداخت کرده و در نهایت شما این هزینه را از شرکت تحویل می‌گیرید.
خبررسانی به مامور پست برای دریافت مرسوله چطور انجام می‌شود؟
بالاتر به این اشاره کردم که بعد از ثبت سفارش مشتری، مامور پستی برای دریافت مرسوله به محل شما می‌آید. اما چطور قرار است شرکت پستی از این خبردار شود که شما محصولی را فروخته‌اید و برای جمع‌آوری به محل‌تان مراجعه کند؟
در حالت عادی اغلب شرکت‌ها یک پنل آنلاین در اختیارتان قرار می‌دهند که می‌توانید از طریق آن، آماده بودن مرسوله برای ارسال پستی را به آنها خبر بدهید. مثلا اگر از سایت ساز اهرمات برای ساخت سایت‌تان استفاده کرده باشید، افزونه شرکت پستی "پست‌رسان" به طور خودکار روی سایت‌تان نصب می‌شود که می‌توانید با آن به راحتی به ماموران این شرکت خبر بدهید تا برای دریافت مرسوله به محل‌تان مراجعه کنند.
نکته: اینکه دقیقا چند ساعت بعد از خبررسانی مامور شرکت پستی به محل شما مراجعه کند، به خدمات و قوانین شرکت مورد نظر برمی‌گردد. مثلا تا جایی‌که یاد دارم، شرکت پست 1 روز بعد از خبررسانی، برای دریافت محصولات به محل مراجعه می‌کرد. اما بعضی شرکت‌ها خدمات سریع‌تری را ارائه می‌کنند.
شرکت‌ها چطور خدمات پرداخت درب منزل را ارائه می‌کنند؟
به طور کلی خدمات COD به 3 شکل ارائه می‌شوند:
در روش اول باید به سراغ خود شرکت پست بروید، با آنها قرارداد بسته و خدمات پرداخت در محل را برای کسب و کارتان فعال کنید. البته با توجه به دردسرها و کاغذبازی‌های زیاد، شاید از آن‌دسته افراد باشید که ترجیح می‌دهید به طور مستقیم با شرکت پست همکاری نکنید.
در روش دوم به سراغ شرکت‌های واسطی می‌روید که در ادامه هم به شما معرفی‌شان می‌کنم. این شرکت‌ها خدمات COD را راحت‌تر در اختیارتان قرار داده و البته خدمات دیگری هم در کنارشان به شما می‌دهند. مثلا یک پنل آنلاین برای برقراری ارتباط بهتر با شرکت پستی و... .
در نهایت در روش سوم، به سراغ شرکت‌هایی می‌روید که خودشان به طور مستقیم خدمات پستی و همینطور پرداخت در محل را ارائه می‌کنند. در این روش دیگر عملا شرکت پست حذف شده و شما با خود این شرکت‌های خصوصی همکاری می‌کنید.
چرا کسب و کارهای اینترنتی به پرداخت در محل نیاز دارند؟
اگر 5 سال پیش این سوال را از من می‌پرسیدید، به راحتی می‌توانستم بگویم چون مخاطبان ایرانی هنوز آنطور که باید به خرید آنلاین اعتماد ندارند و نمی‌توانند به راحتی اقدام به پرداخت هزینه کنند، آنهم وقتی هنوز محصولی را تحویل نگرفته‌اند.
اما خب امروز حداقل می‌توانم بگویم که عملا وجود سایت‌هایی مثل دیجی کالا، کسب و کارهایی مثل اسنپ و... باعث شده فرهنگ خرید اینترنتی در میان اغلب مردم جا بیوفتد.
با این حال در درجه اول برای آن‌دسته از خریدارانی است که قرار است با وب سایت شما اولین خرید اینترنتی‌شان را تجربه کنند، به خدمات و سرویس پرداخت در محل نیاز دارید. چون هنوز خرید آنلاین برای‌شان ترسناک است.
در درجه دوم هم برای برای مابقی مخاطبان‌تان که به دلایل مختلف با خرید آنلاین مشکل دارند، باید قابلیت پرداخت در محل داشته باشید. مثلا افرادی که کارت بانکی و رمز دوم یا پویا ندارند، آنهایی که اصلا علاقه ندارند تا قبل از مشاهده محصول اقدام به پرداخت هزینه کنند و... . پس به زبان ساده، هر کسب و کار اینترنتی فروشگاهی برای اینکه جلوی از دست رفتن بخش زیادی از خریداران و مشتریانش را بگیرد، باید COD را راه اندازی کند.
مشتری در زمان تحویل محصول، باید پول نقد همراه داشته باشد؟
خب، احتمالا وقتی صحبت از پرداخت در محل می‌شود، صرفا این تصویر در ذهن‌تان می‌آید که محصولات درب خانه مشتری به دست او می‌رسد و او هم با پول نقد، هزینه‌ها را پرداخت می‌کند. اما باید بدانید که علاوه بر روش پرداخت نقدی، مشتریان می‌توانند در صورت نیاز هزینه‌های خرید محصول و... را با "کارت بانکی" و از طریق دستگاه پوزی که نیروی پست در دست دارد پرداخت کنند. شاید اشاره به این موضوع در صفحات پرداخت سایت، باعث شود مشتریان با خیال راحت‌تر محصولات‌تان را بخرند.
هزینه‌ها در سیستم پرداخت در محل
راستش را بخواهید به طور دقیق نمی‌توانم در مورد هزینه‌ها در سرویس پرداخت در محل صحبت کنم. چراکه بعضی از شرکت‌ها، یک‌سری تعرفه خاص برای ارائه این خدمات قرار داده و بعضی شرکت‌ها به نوع دیگری هزینه‌ها را دریافت می‌کنند.
مثلا تا جایی که متوجه شدم، شرکت پست علاوه بر اینکه از شما یک مبلغ ثابت را به ازای هر مرسوله دریافت می‌کند، درصدی از قیمت محصول را هم می‌گیرد. این یعنی ارسال یک محصول با قیمت 1 میلیون تومان، هزینه بیشتری نیاز دارد تا ارسال محصولی با قیمت 100 هزار تومان.
در مقابل بعضی شرکت‌ها به‌شکل پِلنی از شما هزینه می‌گیرند یعنی به طور ماهانه یا سالانه هزینه‌ای را دریافت کرده و این خدمات را ارائه می‌کنند.
نکته بعدی که باید در مورد هزینه‌ها بدانید، این است که؛ شما هم می‌توانید هزینه‌های ارسال را از مشتری بگیرید، هم اینکه بخشی از آن را خودتان بپردازید و هم اینکه تمامی هزینه‌ها را بر عهده بگیرید. تنها کار لازم این است که در وب سایت‌تان و در قسمت هزینه‌های پستی، قیمت ارسال را با توجه به انتخاب مشتری در پرداخت آنلاین یا پرداخت در محل تعیین کنید. (اگر فروشگاه‌تان را با فروشگاه ساز اهرمات ساخته‌اید، ویدیوهای آموزشی در اختیارتان قرار گرفته.)
مزایا و معایب استفاده از سرویس پرداخت در محل
شاید در نگاه اول سرویس پرداخت در محل سرویسی به نظر برسد که وجود باعث ایجاد مزایای زیادی برای کسب و کار شود و البته که همینطور هم هست. اما موضوع اینجاست که این خدمات در کنار مزایا، معایبی هم دارد! با من همراه باشید تا هم مزایا و هم معایب آن را به شما توضیح بدهم.
مزایا
- جلب اعتماد مشتریانی که به خرید آنلاین اعتماد نمی‌کنند.
- کاهش مقاومت ذهنی مخاطبان به خرید.
- صرفه‌جویی زمانی.
- جذب مخاطبانی که هنوز با دریافت رمز پویا برای کارت اعتباری‌شان مشکل دارند.
- جذب مشتریانی که اصلا از خدمات رمز دوم استفاده نمی‌کنند.
معایب
خب راستش معایب سرویس پرداخت در محل کمی نیاز به توضیح دارد و نمی‌توانم به طور خلاصه بیان‌شان کنم.
1_ عدم دریافت محصول توسط مشتری!
یکی از رایج‌ترین مشکلاتی که بعد از فعال کردن این قابلیت باید با آن کنار بیایید، عدم دریافت محصول توسط مشتری است! در واقع بسیاری از مشتریانی که به راحتی و به دلیل وجود پرداخت در محل از شما خرید می‌کنند، ممکن است زمان رسیدن مرسوله به محل‌شان، از خرید منصرف شوند. از جمله دلایل‌شان هم این چیزهاست:
- قیمت محصول زیاد است.
- از خرید این محصول منصرف شدم.
- انتظار داشتم درب منزل به من تخفیف بدهید.
- و...
در این شرایط محصول به محل خودتان بازگشت داده می‌شود و دوباره باید هزینه ارسال بابت بازگشت آن را بپردازید.
2_ کاهش نقدینگی
بسیاری از فروشگاه‌های اینترنتی، نیاز دارند که همیشه سرمایه‌شان در گردش بوده و عملا باید نقدینگی بالایی داشته باشند. با توجه به اینکه تسویه حساب با بعضی شرکت‌های پستی که خدمات پرداخت در محل ارائه می‌کنند کمی زمان‌بر است و عملا پول را برای مدتی نگاه می‌دارند، ممکن است کسب و کار از این طریق ضرر کند.
3_ کاهش قدرت فروشنده در قیمت‌گذاری
یکی از بزرگ‌ترین مشکلات این روش ارسال، این است که بعضی شرکت‌های پستی مثل شرکت پست ایران، هزینه‌های ارسال را بر اساس قیمت محصولات تعیین می‌کنند. این یعنی هر چه قیمت محصول شما بیشتر شود، هزینه ارسال و پرداخت در محل هم افزایش پیدا می‌کند.
این موضوع برای کسب و کارهایی که اقدام به فروش عمده محصول می‌کنند و سود کمی دارند و همینطور کسب و کارهایی که مزیت‌شان قیمت پایین‌شان است، یک مشکل بزرگ است.
4_ تاخیر در ارسال
متاسفانه بعضی شرکت‌های پستی با توجه به جمع‌آوری مرسوله در محل فروشنده، خدمات‌شان را به طور پیش‌فرض با 1 روز تاخیر ارائه می‌کنند. این یعنی اگر در حالت عادی محصول را طی 5 روز به دست مشتری می‌رساندید، با قابلیت COD محصول 6 روزه به دست مشتری می‌رسد و خب این موضوع شاید برای مشتریان ناراحت کننده باشد.
شرکت‌های پرداخت درب منزل (ارائه‌کننده خدمات)
خب در ادامه به طور خلاصه شرکت‌های ارائه دهنده خدمات COD را به شما معرفی می‌کنم تا در صورت نیاز، به سراغ‌شان رفته و بعد از مشاهده تعرفه‌ها، با آنها همکاری کنید.
- chaparnet: یک شرکت پستی بزرگ فعال در زمینه انواع خدمات پستی مثل پست بین‌الملل و... با حدود 10 سال سابقه.
- rushpeik: یک شرکت تازه‌کار در زمینه خدمات پستی.
- postresan: یکی از معتبرترین شرکت‌های پستی خصوصی و از همکاران سایت ساز اهرمات.
- logito: شرکت پستی با خدمات مختلف و حدود 6 سال سابقه فعالیت.
در انتخاب شرکت پستی، به چه چیزهایی دقت کنیم؟
اجازه بدهید قبل از تمام شدن مقاله، به این نکته مهم هم اشاره کرده و بگویم قبل از همکاری با یک شرکت پستی برای خدمات پرداخت در محل، باید به چه چیزهایی دقت کنید؟
1_ کارمزدها
اول از همه باید به کارمزدهایی که شرکت پستی مورد نظر از شما می‌گیرد توجه داشته باشید چراکه روی سود مالی‌تان تاثیر زیادی دارد. مثلا در حال حاضر شرکت پست، کارمزد 2 تا 5 درصدی دریافت می‌کند اما هستند شرکت‌هایی که کارمزد بسیار پایین‌تری دارند.
2_ تسویه حساب
اگر نیاز به این دارید که همیشه سرمایه‌تان در دست‌تان باشد و عملا قفل شدن سرمایه‌تان در یک مدت کوتاه هم می‌تواند مشکلات مالی زیادی داشته باشد، حتما به مدت‌زمان تسویه حساب شرکت مورد نظر دقت کنید. مثلا در حال حاضر شرکت پست بین 1 الی 2 هفته بعد از تحویل بار توسط مشتری هزینه را به حساب‌تان واریز می‌کند اما شرکت‌هایی هستند که تسویه سریع دارند و در کم‌تر از 1 روز با شما تسویه می‌کنند.
3_ هزینه برگشتی
در نهایت به این دلیل که ممکن است بسیاری از مشتریان محصولات را به محل‌تان پس بفرستند و از دریافتش خودداری کنند، حتما قوانین و هزینه‌های برگشت کالای شرکت مورد نظر را هم بررسی کنید. به این ترتیب ضرر مالی را تا حد زیادی کاهش می‌دهید.
کلام آخر
اگر کل مقاله را تا اینجا مطالعه کرده باشید، احتمالا تصمیم‌گیری بین فعال کردن یا نکردن خدمات پرداخت در محل کمی سخت باشد. راستش را بخواهید من هم نمی‌توانم جواب قطعی بدهم که قطعا این خدمات باعث رشد کسب و کارتان می‌شود یا نه.
اما خب اگر بخواهم به عنوان کلام آخر توصیه‌ای داشته باشم، توصیه می‌کنم برای مدت کوتاهی این قابلیت را در سایت‌تان فعال کنید، بعد از آن با توجه به تاثیری که روی افزایش فروش‌تان می‌گذارد و همینطور ضررهای مالی ناشی از برگشت محصول که مشاهده می‌کنید، در موردش تصمیم قطعی بگیرید.
خب به انتهای مقاله رسیدیم. در این مقاله ابتدا فهمیدیم که خدمات پرداخت در محل یا COD شرکت‌های پستی چیست و به سوالات مختلف پیرامون آن پاسخ دادیم. راستی اگر شما هم نظر یا تجربه و حتی انتقادی حین همکاری با شرکت‌های پستی مختلف داشته‌اید، حتما آن را در بخش نظرات بنویسید تا مخاطبان از نظرات‌تان استفاده کنند.
